الأحد، 16 مارس 2014

په‌ره‌سه‌ندنی بالنده‌ له‌ ده‌ینه‌صۆراته‌وه‌ بیمانایه‌



  1. په‌ره‌سه‌ندنی بالنده‌ له‌ ده‌ینه‌صۆراته‌وه‌ بیمانایه‌ و زۆر له‌ لیكۆلینه‌وه‌ ره‌خنه‌ی لیده‌گرن
    ----------------------------
    لیكۆلینه‌وه‌ تازه‌كان ئه‌وه‌ ده‌رده‌خه‌ن كه له...‌ ((لاكاديمية الوطنية للعلوم)
    بلاوكراوه‌ته‌وه‌ په‌ره‌سنه‌ندنی بالنده‌كان له‌ ده‌ینه‌صۆراته‌وه‌ هیچ بنچینه‌ی نیه‌ و ته‌نها ورینه‌ كردنه‌ .

    HTTP://WWW.SCIENCEDAILY.COM/RELEASES/2010/02/100209183335.HTM
    ئه و به‌شه‌ی
    A NEW STUDY JUST PUBLISHED IN THE PROCEEDINGS OF THE NATIONAL ACADEMY OF SCIENCES PROVIDES YET MORE EVIDENCE THAT BIRDS DID NOT DESCEND FROM GROUND-DWELLING THEROPOD DINOSAURS, EXPERTS SAY, AND CONTINUES TO CHALLENGE DECADES OF ACCEPTED THEORIES ABOUT THE EVOLUTION OF FLIGHT

    به‌كورتی : په‌ره‌سه‌ندنی بالنده‌ له‌ له‌و ده‌ینه‌سوره‌ خاوه‌ن پیه‌كان نه‌بوه‌ كه‌ له‌سه‌ر زه‌وی ژیاون .......

    ئه‌م لیكۆلینه‌وه‌یان به‌ئاشكرا عصفی لیكۆلینه‌وه‌ دوودلیكه‌ره‌ تازه‌كه‌ ده‌كات كه‌ ده‌لیت ده‌گونجیت بالنده‌كات له‌ ده‌ینه‌صوره‌كانه‌وه‌ په‌ره‌یان سه‌ندبیت .

    ئه‌وبه‌شه‌یان وه‌رده‌گرم
    .

    DISCOVERY RAISES NEW DOUBTS ABOUT DINOSAUR-BIRD LINKS
    RESEARCHERS AT OREGON STATE UNIVERSITY HAVE MADE A FUNDAMENTAL NEW DISCOVERY ABOUT HOW BIRDS BREATHE AND HAVE A LUNG CAPACITY THAT ALLOWS FOR FLIGHT – AND THE FINDING MEANS IT'S UNLIKELY THAT BIRDS DESCENDED FROM ANY KNOWN THEROPOD DINOSAURS
    AND THE FINDING MEANS IT'S UNLIKELY THAT BIRDS DESCENDED FROM ANY KNOWN THEROPOD DINOSAURS !!!!!!!!!

    به‌كورتی وتا (ئه‌و دۆزینه‌وه‌یه‌ ناگونجیت كه‌ په‌ره‌ سه‌ندن له‌ و ده‌ینه‌صورانه‌وه‌ بیت كه‌ خاوه‌ن لاقن و ناسراون .
    HTTP://WWW.SCIENCEDAILY.COM/RELEASES/2009/06/090609092055.HTM

    FEATHERED" DINOSAUR WAS BALD, NOT BIRD ANCESTOR, CONTROVERSIAL STUDY SAYS
    LINGHAM-SOLIAR AND COLLEAGUES' RESULTS SUPPORT THE ARGUMENTS OF A SMALL BUT HIGHLY VOCAL GROUP OF SCIENTISTS WHO SAY THERE'S NO EVIDENCE OF DINOSAURS EVER HAVING FEATHERS.
    "THE EXISTENCE OF PROTOFEATHERS IN THESE DINOSAURS WAS CONSIDERED CRITICAL EVIDENCE THAT BIRDS WERE DERIVED FROM DINOSAURS," SAID STUDY CO-AUTHOR ALAN FEDUCCIA, A BIRD EVOLUTION EXPERT AT THE UNIVERSITY OF NORTH CAROLINA AT CHAPEL HILL.
    "WHAT WE HAVE SHOWN IS THAT THERE'S ABSOLUTELY NO EVIDENCE WHATSOEVER THAT PROTOFEATHERS EXISTED IN DINOSAURS, PERIOD.
    HTTP://NEWS.NATIONALGEOGRAPHIC.COM/NEWS/2007/06/070601-DINO-FEATHERS.HTML

    ئه‌و فایله‌ متمانه‌ پیكراوه‌ رونی ده‌كاته‌وه‌ ئه‌ندازه‌ی دورستكه‌ری زیره‌ك له‌ بالنده‌دا

    HTTPS://DOCS.GOOGLE.COM/DOCUMENT/D/1UF3DHLUNDM0QRWH8ZMYLJA2R9HGFVHJOXKI6WTZYG5M/EDIT

    بالی بالنده‌ ئایا به‌لگه‌ی دروستكه‌ری تێدایه‌ ؟؟
    .HTTP://JOURNALS.WITPRESS.COM/PAPERINFO.ASP?PID=399

    HTTP://WWW.EVOLUTIONNEWS.ORG/2011/01/PEER-REVIEWED_PRO-INTELLIGENT042261.HTML

    130 ملیۆن سال ؟؟ بۆیه‌ك به‌به‌رد بووی ته‌واو COMPLEX
    ئه‌ی كوان بازنه‌كانی ناوه‌راست ....؟؟؟؟؟؟

    WORKING TOGETHER ON FOSSILIZED REMAINS, CHINESE AND U.S. RESEARCHERS HAVE DISCOVERED A PREVIOUSLY UNKNOWN SPECIES OF PRIMITIVE BIRD, A FINDING THAT OFFERS NEW EVIDENCE THAT EARLY BIRD EVOLUTION WAS CONSIDERABLY MORE COMPLEX THAN PREVIOUSLY BELIEVED. IN THE PROCESS, THE SCIENTISTS HAVE IDENTIFIED THE WORLD'S OLDEST SURVIVING HORNY BEAK ON ITS NEARLY COMPLETE SKELETON, PART OF A FOSSIL DATING BACK SOME 130,000,000 YEARS. THEY MAINTAIN THAT THIS ADDS MORE WEIGHT TO THE ARGUMENT THAT BIRDS DESCENDED NOT FROM DINOSAURS

    لیكۆلینه‌وه‌ی تازه‌ په‌ره‌سه‌ندن سه‌ره‌و ژیر ده‌كه‌ن
    HTTP://PHYS.ORG/NEWS/2013-07-SCIENTIFIC-EVOLUTION.HTML

    له‌كۆتای مه‌قاله‌كه‌ ده‌لیت
    لیكۆله‌ریك ده‌پرسیت

    A KEY QUESTION NOW IS WHAT PREVENTS GROUPS FROM GENERATING FUNDAMENTALLY NEW FORMS LATER ON IN THEIR EVOLUTION.

    چ ریگری ده‌كات له‌و كۆمه‌لانه‌ كه‌ په‌ره‌بسه‌ندی جۆری تازه‌ له‌میژوی په‌ره‌سه‌ندیان ؟؟!!

    هه‌روه‌ها

    "OUR RESULTS HINT THAT THIS MAY HINGE UPON THE EVOLUTION OF NEW 'KEY INNOVATIONS' THAT ENABLE GROUPS TO EXPLOIT NEW RESOURCES OR HABITATS, FOR EXAMPLE DINOSAURS GROWING FEATHERS AND EVOLVING WINGS OR FISH EVOLVING LEGS AND MOVING ONTO LAND TO CLAIM NEW TERRITORY."

    HTTP://WWW.PNAS.ORG/CONTENT/EARLY/2013/07/24/130264211

    HTTP://WWW.NATURE.COM/NEWS/PALAEONTOLOGY-THE-TRUTH-ABOUT-T-REX-1.13988

    ئایا بالی بالنده‌ به‌لگه‌یه‌ بۆ بونی دروستكه‌ری زیره‌ك ؟؟
    HTTPS://DOCS.GOOGLE.COM/DOCUMENT/D/1UF3DHLUNDM0QRWH8ZMYLJA2R9HGFVHJOXKI6WTZYG5M/EDIT

    .HTTP://JOURNALS.WITPRESS.COM/PAPERINFO.ASP?PID=399

    HTTP://WWW.EVOLUTIONNEWS.ORG/2011/01/PEER-REVIEWED_PRO-INTELLIGENT042261.HTML

السبت، 15 مارس 2014

(حەقيقەتى (نەورۆز)


 زۆربەى سەرچاوەكان ئەڵێن ئەم ڕۆژە (نەورۆز) سەرەتاى سەرهەڵدانى ئەگەڕێتەوە بۆ ساڵانى (4700 - 270) پێش زاين. واتە پێش دامەزراندنى دەوڵەتى (ماد) بە چەن هەزار ساڵێك. وە نەورۆز سەرەتا بەناوى (شم النسيم) ناسراو بووە، بنچينەى ئەم وشەيە (شمو)ى فيرعەونيە كە وشەيەكى هيرۆگليفيە ولاى دێرينەكان ئاماژەى پێ دەكرێت بۆ سەرەتاى دروست بوونى ژيان، چونكە لەو باوەڕەدا بوون ئەو ڕۆژە يەكەم ڕۆژى دەست پێكردن وهاتنە كايەى جيهانە. واتە يەكەم ڕۆژێكە ژيانى دنيا تيايدا دەستى پێكردوە، وە پێى دەوترا جەژنى (شموس) واتە (زيندوبونەوەى ژيان) بەڵام لەگەڵ بەسەر چوونى ساڵ و لەسەردەمى (قبطيەكان) ناوەكەى گۆڕا بۆ ناوى(شم) پاشان وشەى (نسيم) ى بۆ زياد كرا و بوە (شم النسيم). چونكە پەيوەست بوو بە خۆش بوونى كەش و هەوا لەو ڕۆژە كە سەرەتاى بەهارە. وەك سەرەتا ئەم جەژنە لاى فيرعەونيەكان باو بووە لەوانيشەوە گوازراوەتەوە بۆ ميلەتانى تر. وشەى (شم) واتە: بۆن كردن وشەى (نسيم) واتە: هەواى بۆن خۆش هەمووى واتە: بۆنكردنى هەواى خۆش. لەم ڕۆژەدا فيرعەونيەكان چەندين داب و نەريتيان هەبووە و پەيڕەويان كردوە لەوانەش لەو ڕۆژەدا بەيانى زوو لەخەو هەڵدەسان و ئەچون بۆ سەر ڕوبارى نيل بۆ ئاو خواردنەوە و هێنانى ئاو بۆ شۆردنى ناو ماڵيان وەك نەريتێكى تايبەت بەو ڕۆژە، پاشان ديوار و پەنجەرەى ماڵيان بە گوڵ ئەرازاندەوە و نانى خۆشيان ئەخوارد و بەخێزانى لەماڵ دەر ئەچوون ڕويان ئەكردە باخچەكان بۆ گەڕان و پياسە كردن، واتە ئەم ڕۆژەيان تايبەت ئەكرد وەك ئەمڕۆى خۆمان كە خەڵكێكى زۆر تايبەتى ئەكات بۆ سەفرە كردن و دەرچوون لەماڵ كە بەداخەوە بەبێ ئەوەى بەخۆيان بزانن لاسايى فيرعەونيەكان ئەكەنەوە. هەروەها لەم ڕۆژەدا هێلكە و نۆك و پيازيان ئەخوارد وەك نەريتێكى تايبەت بەو ڕۆژە، هەروەها پيازيان ئەخستە ژێر سەرينەكانيان و لە بەردەرگاى ماڵەكانيشيان هەڵيان دەواسى چونكە پێيان وابوو كە شەيتانەكان ڕاوئەنێ و هۆكاريشە بۆ شيفاى هەندێ نەخۆشى. پاشان لە فيرعەونيەكانەوە گەيشتە ميلەتانى تر و ئاينەكانى تر لەوانەش: 1 ـ يهوديەكان / يەهوديەكانى ميسر وەكو فيرعەونيەكان لە ڕۆژى نەورۆز جەژنيان ئەگێڕا بەڵام كە وڵاتى ميسريان بە جێهێشت ئەم جەژنە لەناويان كاڵ بووەوە و بەرەو لەناوچوون ئەچوو تەنانەت بۆ ماوەيەكى زۆر لەياديان كرد. پاشان جارێكى تر سەر لەنوێ كرديانەوە بە جەژن و ڕۆژى دەربڕينى خۆشى بەڵام ئەم جارەيان بەناوێكى تر و لە پۆشاكێكى ئاينى پەيوەست بە ئاينەكەى خۆيان كرديانە جەژنى ڕۆژى ڕزگار بوونى موسا لەدەست فيرعەون و دارودەستەكەى. ناويان لێنا (عيد بساح). 2 ـ خاچ پەرستان / خاچ پەرستان وەكو يهوديەكان جەژنيان ئەگێڕا ـ ئەمە لەكاتێكدا كە يهوديەكان هێشتا پيلانى كوشتنى عيسايان دانەڕشتبو ـ بەڵام كاتێك كە يهوديەكان لە پاش جەژنەكەى خۆيان پيلانى كوشتنى عيسايان داڕشت، خاچ پەرستان لەو باوەڕەدا بوون كە لە 7

ى ابريل ڕۆژى هەينى ساڵى (30) زاينى لە خاچيان داوە و پاشان عيساى مەيسح لە ڕۆژى يەكشەممە لە نێو مردوەكان هەستاوەتەوە. بۆيە ڕا جياوازيان لا دروست بوو سەبارەت بەڕۆژى جەژن گێڕان بەم بۆنەيەوە تا لە ساڵى 325 زاينى (قسطنطين الاكبر) هات و ئەم ڕا جياوازيەى يەكلا كردەوە و بڕيارى دا كاتى ناوەند بوون و خۆش بوونى كەش و هەواى بەهار بكرێتە ڕۆژى جەژن گێڕان كە دەكەوێتە 21 ى مارس. وە لەكاتێكدا كە ڕۆژو گرتنى خاچ پەرستان پەنجا ڕۆژ بوو، ئەم جەژنە دەكەوتە ڕۆژانى ڕۆژوو گرتنيان، نەياندەتوانى بە ئاروزوى خۆيان بخۆن و بخۆنەوە، بۆيە بڕياريان دا ئەو جەژنە بگوێزنەوە بۆ دواى جەژنى زيندوو بونەوە (عيد القيامة) بۆ ئەوەى هەلى ئەوەيان بۆ بڕەخسێت كە چێژ وەربگرن لەخواردن و خواردنەوە لەو ڕۆژەدا. دواتر ئەم جەژنە تەشەنەى كرد و گەشتە زۆربەى وڵاتانى دونيا تەنانەت بابلى و ئاشوريەكانيش لەم ڕۆژە جەژنيان دەگێڕا، هەروەها لە لاى ڕۆمان و جيرمانەكان ناسراو بووە بە جەژنى (سەربڕينى كاوڕ)، لەهەمان كات دا لاى ڕۆمانيەكان بە جەژنى (مانگ) و لاى جيرمەنيەكانيش بە جەژنى (استر) واتە (خواى بەهار) ناسراو بووە تەنانەت زۆرێك ئەڵێن كە (النَّيْروز): وشەيەكە لە بناغەدا فارسيە و كراوە بە عربي، (نيروز) يش واتە ڕۆژێكى نوێ، كە جەژنێكە لە جەژنەكانى فارسە ئاگر پەرستەكان بەڵكو بەيەكێك لەگەورەترين جەژنەكانيان دادەنرێت، تەنانەت (المقريزي) لە باسى نەورۆز ئەڵێ داهێنانى ئەم جەژنە لە نێو فارسەكان لەلايەن پادشايەك بووە بەناوى (جمشيد) كە يەكێك بووە لە پاشاكانى فارسە ئاگر پەرستەكان ئەوەش لە پاش ئەوەى كە دەسەڵاتى بەسەر ناوچەكانى دەور و بەريا گرت و دوژمنى نەما ئەو ڕۆژەى كردە جەژن و ناوى لێنا (نوروز) واتە: ڕۆژى نوێ. نەورۆزيش: يەكەمين ڕۆژى ساڵنامەى فارسەكانە و بە نەورۆز ناسراوە لەهەمان كاتيشدا يەكەمين ڕۆژى ساڵى قيبتيەكانە و بە جەژنى (شم النسيم) ناسراوە !!!!!!!!!! بەم شێوەيە بۆمان دەرئەكەوێ كە نەورۆز جەژنى ئەو ميللەتانە بووە لە پێش ئيسلام كە باسمان كردن بەڵام لە ئيسلامدا بە جەژن دانەنراوە بۆيە بەشدارى كردن تيايدا ئەم حوكمانەى خوارەوەى هەن: 1 ـ جەژن لە ئيسلامدا پەرەستنێكە لە پەروەردگار نزيكمان ئەكاتەوە، لە ئيسلاميشدا تەنها دوو جەژن هەيە (ڕەمەزان و قوربان) جگە لەم دوو جەژنە جەژنەكانى تر داهێنراون و بەشدارى كردن و شادى كردن و پيرۆزبايى كردن تياياندا قەدەغەيە بە بەڵگەى ئەم فەرموودەيە كە (أنس) دەيگێڕێتەوە و دەڵێت: كە پێغەمبەرى خوا هات بۆ مەدينە خەڵكى مەدينە دوو ڕۆژيان هەبوو تێيدا ئاهەنگيان دەگێڕا و ياريان دەكرد، پێغەمبەرى خوا لێى پرسين ئەم دوو ڕۆژە چين ؟ وتيان: لە سەردەمى نەفاميدا لەم دوو ڕۆژەدا ئاهەنگمان دەگێڕاو ياريمان دەكرد. پێغەمبەرى خوايش فەرمووى: خواى پەروەردگار ئەم دوو ڕۆژەى بۆتان گۆڕى بە دوو ڕۆژى لەوان باشتر كە هەردوو ڕۆژى جەژنى قوربان و ڕەمەزانە. سەبارەت بە جەژنيش زاناى پايە بەرزى ئيسلام (ابن تيمية) فەرمويەتى: ((جەژنەكان لەو تايبەت مەنديانەن كە ئاينەكەيانى لەيەكتر پێ جيادەكرێتەوە)) 2 ـ بەشدارى كردن تيايدا لاسايى كردنەوەيەكى كوێرانەيە و هيچ بەڵگەيەكى لەسەر نى يە، پێغەمبەرى خوايش صلى الله عليه وسلم ئاگادارى كردووينەتەوە لەوەى كوێرانە لاساى گاوڕ و خاچ پەرەستان و ئاگر پەرستان نەكەينەوە هەروەك فەرمويەتى: ئەو كەسەى لاسايى هەر نەتەوە و ئايينێك بكات، ئەويش لەوان دەبێت. 3 / بەشدارى كردن لە (نەورۆز) خۆ شوبهاندنە بە گاوڕ و خاج پەرەستان، سەبارەت بە خۆ شوبهاندنيش خواى پەروەردگار ئەفەرموێ: [ وَلَئِنِ اتَّبَعْتَ أَهْوَاءهُم مِّن بَعْدِ مَا جَاءكَ مِنَ الْعِلْمِ إِنَّكَ إِذَاً لَّمِنَ الظَّالِمِينَ ] (البقرة: 145)، واتە: سوێند بێت بە خواى پەروەردگار ئەگەر تۆ دواى ئارەزووەكانى ئەوان بكەويت دواى ئەو زانينەى (سروش) كە بۆت هاتووە بە ڕاستى ئەو كاتە تۆ لە ستەم كاران دەبيت..

زاناى پايە بەرز (ابن تيمية) سەبارەت بەڕاڤەى ئەم ئايەتە فەرمويەتى: ((ئەم ئايەتە ئاماژە بەوە دەدات كە پێچەوانە كردنەوەيان (واتە: گاور و خاچ پەرەستان) گشتى يە و لە هەموشتێكدايە)) كەواتە نەورۆزيش ئەگرێتەوە هەروەها زاناى پايە بەرز (ابن تيمية) فەرمويەتى: ((خۆ شوبهاندن دەبێتە هۆى خۆشەويستى و حەزلێكردن و پشتيوانى و كردنيان بە دۆست دانانيان لە ناخدا، هەروەها خۆشەويستى ناخ دەبێتە هۆى خۆشوبهاندن لە ڕوكەشدا)) ئاشكرايشە نەورۆز پێش ئەوەى ببێتە جەژنێكى نەتەوەيى كوردى جەژنى فيرعەونى و گاورو خاچ پەرستان وفارسە ئاگر پەرستەكان بوە 4 ـ هەموو گەل و نەتەوەيەك خاوەن ئاينێكى تايبەتە بە خۆى هەموو ئاينێكيش خاوەن جەژنى تايبەتە بە خۆى وەك پێغەمبەرى خوا صلى الله عليه وسلم بە (أبو بكر) ى فەرموو: " ئەى ئەبو بەكر هەموو گەلێك جەژنى تايبەتى خۆى هەيە ئەميش جەژنى ئێمەيە، (واتە: ڕەمەزان و قوربان)، وە هەروەها خواى پەروەردگار ئەفەرموێ: [ لِكُلٍّ جَعَلْنَا مِنكُمْ شِرْعَةً وَمِنْهَاجًا ] (سورة المائدة: 48)، واتە: هەريەكێك لە ئێوە شەريعەت و پەيڕەوێكى تايبەتمان پێ بە خشيون، بۆيە گەر جەژنێك تايبەت بوو بە گاور و خاج پەرەستان و ئاگر پەرستانەوە قەدەغەيە موسڵمان بە جەژنى خۆى بزانێت، وەك چۆن جەژنەكانى ئێمەش قەدەغەيە لە لاى ئەوان. 5 / جەژنەكان لەو تايبەت مەنديانەن كە ئاينەكانى پێ لەيەك جيادەكرێتەوە، كەوابوو جەژنەكان يەكێكن لەڕوەكانى جياكردنەوەى موسڵمانان لەگاور و خاچ پەرەستان، خواى پەروەردگاريش ئەفەرمووێ: [ إِنَّ الدِّينَ عِندَ اللّهِ الإِسْلاَمُ ] (آل عمران: 19)، واتە: بەڕاستى دينى پەسەند كراو لە لاى خواى پەروەردگار دينى ئيسلامە، ئايينى ئيسلاميش نەورۆز و جەژنە داهێنراوەكانى ترى قەدەغە كردووە وە (ڤالنتاين و سەرى ساڵى زاينى و لەدايك بوونى پێغەمبەر و.... هتد) و لەئيسلامدا هيچ بنەوايەكيان نيە واتە لە لايەن خواى پەروەردگارەوە قەدەغەكراون. 6 / ئەو كردار و گوفتارانەى لەم جەژنە ئەنجام ئەدرێ ناشەرعيە. 7 / بەجەژن دانانى ئەو ڕۆژە دواى ئەو فەرمودانەى كە باسمان كردن بەدژايەتى كردنى ئاينى خوا حيساب دەكرێت وە مامەڵەكردن لەگەڵ ئەو ڕۆژە وەكو جەژنێك بەماناى ئەوە دێت كە خواى گەورە ئاينەكەى بە كاملى دانەبەزاندووە، و پێغەمبەى خوايش صلى الله عليه وسلم خيانەتى لە گەياندنى ئاينەكەكردووە بۆيە تۆ لەبەردەم دوو وڵامداى يەكەم: دەزانى حەرامە و كەچى سەرپێچى پەروەردگارت ئەكەيت، كە ئەمەش سزايەكى سەختى لەدوايە. دووەم: واهەست ئەكەيت كە ئاينى ئيسلام كامل نيە و قەدەغەى ئەم جەژنانەى نەكردووە و لە كاتێكيشدا خواى گەورە ئەفەرموێ: [ الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِي وَرَضِيتُ لَكُمُ الإِسْلاَمَ دِينًا ] (سورة المائدة: 3)، واتە: ئەمڕۆ ئاينەكەتانم بۆ تەواو (كامڵ) كردوە و چاكە و بەهرەى خۆم بەتەواوى ڕشتووە بەسەرتاندا، و ڕازى بووم كە ئيسلام ئاينتان بێت، بزانە ئيسلامى كردووەتە ئاينمان و (جەژنى رەمەزان و قوربان) يشى كردۆتە جەژن بۆمان كە هەمووى خۆشەويستى و گەياندنى پەيوەندى خزمايەتى، بۆيە ئەگەر ئەتەوێ بەشدارى بكەى ئەم ئايەتە بخوێنەوە پاشان بڕيار بدە: [ وَمَن يَبْتَغِ غَيْرَ الإِسْلاَمِ دِينًا فَلَن يُقْبَلَ مِنْهُ وَهُوَ فِي الآخِرَةِ مِنَ الْخَاسِرِينَ ] (آل عمران: 85)، واتە: هەر كەسێك دواى دينێك بكەوێت جگە لەدينى ئيسلام، ئەوە لێى وەرناگيرێت، و لە ڕۆژى دواييدا لە زەرەرمەندان دەبێت. لە كۆتاييشدا گەيشتينە ئەنجامێكى ڕوون و ئاشكرا كە ئاينى پيرۆزى ئيسلام بۆ هەموو نەتەوە و گەلان بەبێ جياوازى نەتەواي


هارون يحيي كيه‌ ؟ وه‌ ئایا ئامۆژگاری ده‌كه‌یت به‌وه‌ی كتیبه‌كانی بخوینریته‌وه‌


هارون يحيي كيه‌ ؟ وه‌ ئایا ئامۆژگاری ده‌كه‌یت به‌وه‌ی كتیبه‌كانی بخوینریته‌وه‌ ؟
وه‌لام :-
 هارون یحیی ناوی راسته‌ قینه‌ی خۆی نیه‌ به‌لكو ناویكی خوازراوه‌ وه‌ ناوی راسته‌ قینه‌ی "عدنان أُوكطار" له‌ ئه‌نقه‌ره‌ له‌دایك بوه‌ سالی 1956 وه‌ زۆر به‌ده‌ست مولحیده‌ مادیه‌كانه‌وه‌ ئازاری چه‌شتوه‌ ئه‌وانه‌ی بونی خودا ره‌ت ده‌كه‌نه‌وه‌ و ده‌ لین خودا بونی نیه‌ ،كه‌ بلاو ده‌بۆوه‌ له‌ژیر ناوی زرو ته‌زویری "علمانیه‌ت "
كه‌ له‌ راستیدا واتا نا دینی بۆیه‌ش ئه‌و ناوه‌ی لینراوه‌ بۆئه‌وه‌ی خه‌لكی لییدور نه‌كه‌وتنه‌وه‌ و لیی نه‌ته‌كنه‌وه‌ به‌و ناوه‌ خه‌لك ده‌خه‌له‌تینن كه‌ ده‌لین علمانیه‌ت واتا زانست كه‌ هه‌رگیز به‌مانای زانست نایه‌ت وه‌ له‌ وشه‌ی (علم-زانست) وه‌رنه‌گیراوه‌ .
ئه‌و پیاوه‌ سیسته‌میكی به‌هیزی دانا بۆ به‌ره‌نگاریبونه‌وه‌ی ئه‌و درۆیانه‌ وه‌ هه‌ستا هه‌موو هیزی خۆی كۆكرده‌وه‌ بۆ سه‌لماندنی بونی خودا .هه‌ستا پشتی به‌ست به‌به‌لگه‌ مادیه‌كان وه‌ قوران بۆسه‌لماندنی بونی خودا كه‌ زیاتر له‌ 200 كتیبی دانراوی هه‌یه‌ .
زۆرینه‌ی هه‌وله‌كانی كۆكرده‌وه‌ له‌سه‌ر هه‌لوه‌شاندنه‌وه‌ی بیردۆزی داروین كه‌ بیردۆزیكی په‌ره‌سه‌ندنه‌ ،كه‌له‌سه‌ر بناغه‌ی ئه‌وه‌ دامه‌زراوه‌ خودا نیه‌ و وه‌ ژیان ماده‌یه‌ به‌بی خودا،
وه‌هه‌ستا به‌لگه‌ی زانستی به‌كارهینا بۆ پوچه‌لكردنه‌وه‌ی ئه‌و بیردۆزانه‌ وه‌ پشتی به‌به‌لگه‌كانی قوران به‌ست وه‌ هه‌ستا اعجازی قورانی سه‌لماند كه‌ كتیبیكی تایبه‌تی له‌سه‌ر دانا .
به‌لام له‌راستیدا ئه‌و راسته‌وخۆ بانگه‌شه‌ بۆدینی ئیسلام ناكات به‌تایبه‌ت وه‌ك دینی تاك و راست ،ئه‌و هارون یحییاه‌ كوفری كۆكردۆته‌وه‌ له‌ ئیلحاددا و ئیمانی كۆكردۆته‌وه‌ له‌ بروابون به‌خوا .(واتا ئه‌وه‌ی بروای به‌ بونی خوا نه‌بیت كافره‌و ئه‌وه‌ی بروای پیهه‌بیت دینداره‌ برواداره‌ ).
وه‌ ئه‌و واده‌كات خاوه‌ن كتیبه‌ ئاسمانیه‌كان به‌رامبه‌ر ئیلحاد بوه‌ستنه‌وه‌ و هه‌ولده‌دات ئیمانیكی هاوبه‌ش له‌نیوان ئه‌و خاوه‌ن كتیبانه‌ بدۆزیته‌وه‌ (یه‌هودی و نصرانیه‌كان و موسلمانه‌كان ) به‌و قسه‌یه‌ی ئئیمان ده‌داته‌ پال میله‌ته‌ بی باوه‌ره‌كانی وه‌ك مسحی و یه‌هودیه‌كان وه‌ده‌لیت ئه‌وه‌ی موسلمانه‌كان به‌ پیرۆزی ده‌زانن یه‌هودیه‌كانیش به‌ پیرۆزی ده‌زانن وه‌ مه‌سیحیه‌كانیش به‌ پیرۆزی ده‌زانن .وه‌ هیچ جیاوازیه‌ك نیه‌ له‌نیوان ئه‌م میله‌تانه‌دا مادام یه‌ك خودا ده‌په‌رستن و بروایان به‌ كتیبه‌ ئاسمانیه‌كان هه‌یه‌،
هه‌روه‌ك چۆن دانی به‌و راستیه‌ داناوه‌ له‌ بلاوكراوه‌یه‌كیدا به‌ناوی (( (نداء إلى الإسرائيليين)) وه‌ دانی به‌وه‌ داناوه‌ كه‌ مه‌به‌ستی له‌ دینه‌ بیباوه‌ره‌كان ئه‌و دینانه‌یه‌ كه‌ ده‌لین خودا نیه‌ و باوه‌ریان پینیه‌ . وه‌ك له‌ پیشه‌كی ئه‌و كتابه‌دا باسی لیوه‌ده‌كات (الصراع ضد أديان الكفر).
به‌و كاره‌ ئه‌و بانگه‌شه‌ بۆ دینی ئیسلام ناكات وه‌ك تاكه‌ دینی راست و جگه‌ له‌و باطله
وه‌ك ودای گه‌وره‌ ده‌فه‌رمویت (({إِنَّ الدِّينَ عِنْدَ اللَّهِ الإِسْلامُ} واتا ئاین لای خودا ئیسلامه‌
وه‌ هه‌روه‌ها ده‌فه‌رمویت ( {وَمَنْ يَبْتَغِ غَيْرَ الإِسْلامِ دِيناً فَلَنْ يُقْبَلَ مِنْهُ وَهُوَ فِي الْآخِرَةِ مِنَ الْخَاسِرِينَ}
واتا (هه‌ركه‌سیك شوین دینیكی تر بكه‌ویت جگه‌ له‌ ئیسلام ئه‌وا هه‌رگیز لیی وه‌رناگیریت وه‌ ئه‌و له‌ دوارۆژا له‌ دۆراوانه‌ .
ئه‌و هارون یحیی بانگه‌شه‌ بۆ ئه‌و مانایه‌ ناكات به‌لكوو ئه‌و بانگه‌شه‌ بۆ ئیمانی ره‌ها ده‌كات جا یه‌هودی بیت مسحی بیت موسلمان بیت ...
وه‌زۆر له‌ خه‌لكی ومرابوو هه‌ولی ئه‌وه‌ ده‌ده‌ن ئیمان بكه‌نه‌ پیوه‌ر بۆ دینداری واتا دینه‌كان دینه‌ یه‌ك ئاست و ده‌لین خودا لیان وه‌رده‌گریت ..به‌لكوو ئه‌مه‌ هه‌له‌یه‌ جگه‌ له‌ ئیسلام هیچ دینیكی تر راست نیه‌ وه‌ك خودا ده‌فه‌رمویت {وَمَنْ يَبْتَغِ غَيْرَ الإِسْلامِ دِيناً فَلَنْ يُقْبَلَ مِنْهُ وَهُوَ فِي الْآخِرَةِ مِنَ الْخَاسِرِينَ} ..هه‌روه‌ها ده‌فه‌رمویت {وَأَنْزَلْنَا إِلَيْكَ الْكِتَابَ بِالْحَقِّ مُصَدِّقاً لِمَا بَيْنَ يَدَيْهِ مِنَ الْكِتَابِ وَمُهَيْمِناً عَلَيْهِ}
ئه‌وه‌ ئه‌و كیتابه‌یه‌ هه‌موو كتیبه‌ ئاسمانیه‌كانی نه‌سخ كردۆته‌وه‌ وه‌ ئیشیان پی ناكریت
هه‌روه‌ها ه‌فه‌رمویت {يُحَرِّفُونَ الْكَلِمَ مِنْ بَعْدِ مَوَاضِعِهِ}
وه‌ هه‌روه‌ها ده‌فه‌رویت {يُحَرِّفُونَ الْكَلِمَ عَنْ مَوَاضِعِهِ}.

وه‌ پیغه‌مبه‌ر (صلی الله علیه وسلم) ده‌فه‌رمویت (والذي نفس محمد بيده لا يسمع بي أحد من هذه الأمة يهودي ولا نصراني ثم يموت ولا يؤمن بالذي أرسلت به إلا كان من أصحاب النار) أخرجه مسلم في صحيحه.
وه‌ خودای گه‌وره‌ ده‌فه‌رمویت {لَقَدْ كَفَرَ الَّذِينَ قَالُوا إِنَّ اللَّهَ هُوَ الْمَسِيحُ ابْنُ مَرْيَمَ وَقَالَ الْمَسِيحُ يَا بَنِي إِسْرائيلَ اعْبُدُوا اللَّهَ رَبِّي وَرَبَّكُمْ إِنَّهُ مَنْ يُشْرِكْ بِاللَّهِ فَقَدْ حَرَّمَ اللَّهُ عَلَيْهِ الْجَنَّةَ وَمَأْوَاهُ النَّارُ وَمَا لِلظَّالِمِينَ مِنْ أَنْصَارٍ* لَقَدْ كَفَرَ الَّذِينَ قَالُوا إِنَّ اللَّهَ ثَالِثُ ثَلاثَةٍ وَمَا مِنْ إِلَهٍ إِلَّا إِلَهٌ وَاحِدٌ وَإِنْ لَمْ يَنْتَهُوا عَمَّا يَقُولُونَ لَيَمَسَّنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ} وقد نص الله جل وعلا على أنهم كفار مشركون بقوله: {قَاتِلُوا الَّذِينَ لا يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَلا بِالْيَوْمِ الْآخِرِ وَلا يُحَرِّمُونَ مَا حَرَّمَ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَلا يَدِينُونَ دِينَ الْحَقِّ مِنَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ حَتَّى يُعْطُوا الْجِزْيَةَ عَنْ يَدٍ وَهُمْ صَاغِرُونَ * وَقَالَتِ الْيَهُودُ عُزَيْرٌ ابْنُ اللَّهِ وَقَالَتِ النَّصَارَى الْمَسِيحُ ابْنُ اللَّهِ ذَلِكَ قَوْلُهُمْ بِأَفْوَاهِهِمْ يُضَاهِئُونَ قَوْلَ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ قَبْلُ قَاتَلَهُمُ اللَّهُ أَنَّى يُؤْفَكُونَ * اتَّخَذُوا أَحْبَارَهُمْ وَرُهْبَانَهُمْ أَرْبَاباً مِنْ دُونِ اللَّهِ وَالْمَسِيحَ ابْنَ مَرْيَمَ وَمَا أُمِرُوا إِلَّا لِيَعْبُدُوا إِلَهاً وَاحِداً لا إِلَهَ إِلَّا هُوَ سُبْحَانَهُ عَمَّا يُشْرِكُونَ}.
وه‌ هه‌روه‌ها ده‌فه‌رمویت {إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ أَهْلِ الْكِتَابِ وَالْمُشْرِكِينَ فِي نَارِ جَهَنَّمَ خَالِدِينَ فِيهَا أُولَئِكَ هُمْ شَرُّ الْبَرِيَّةِ}
له‌كۆتایدا ده‌لیم هیچ دینیك جگه‌ له‌دینی ئیسلام وه‌رناگیریت لای خودا دین ئیسلامه‌
جگه‌ له‌و بۆ دۆزه‌خه‌ و هه‌ركه‌س بلیت جگه‌ له‌ ئیسلام دینیكی تر راسته‌ ئه‌وه‌ هه‌له‌ی كردوه‌ له‌ ریگای راست لایداوه‌و گومرایه‌ ..
وه‌ دینه‌ ئاسمانیه‌كانی تر ئه‌و دینه‌ راسته‌ی پیغه‌مبه‌ره‌كه‌یان نه ماوه‌ به‌لكوو گۆریویانه‌و
به‌ئاره‌زوی خۆیان شتیا لیكه‌م و زیاد كردوه‌ .. وه‌ك خودا ئه‌فه‌رمویت
{الَّذِينَ آتَيْنَاهُمُ الْكِتَابَ يَعْرِفُونَهُ كَمَا يَعْرِفُونَ أَبْنَاءَهُمْ وَإِنَّ فَرِيقاً مِنْهُمْ لَيَكْتُمُونَ الْحَقَّ وَهُمْ يَعْلَمُونَ * الْحَقُّ مِنْ رَبِّكَ فَلا تَكُونَنَّ مِنَ الْمُمْتَرِينَ}.
هارون یحیی له‌و روه‌وه‌ سود له‌كتیبه‌كانی وه‌رده‌گیریت كه‌ تاكیه‌تی و بونیه‌تی خودا ده‌سه‌لمینیت و بیردۆزی داروین هه‌لده‌وه‌ شینیته‌وه‌ به‌لی بۆئه‌وه‌ سود لیوه‌رگرتنی گرفت نیه‌ . به‌لام بۆئه‌و بروایه‌ی كه‌ ده‌لیت هه‌موو دینه‌ ئاسمانیه‌كان راستن و یه‌كن وه‌ بانگه‌شه‌ی یه‌ك ئیمانیان ده‌دات وه‌ ده‌لیت ئیمان ئه‌وه‌ یه‌ بروات به‌بونی خوا هه‌بیت و ئه‌وه‌ی بروای پینه‌بیت كافره‌ نه‌خه‌یر ئه‌و قسه‌یه‌ی لیوه‌رناگیریتبه‌هیچ شیوه‌یه‌ك چونكه‌ پی چه‌وانه‌ی ئایه‌توو فه‌رموده‌یه‌ و ئه‌و بۆچونه‌ی باطلی باطله‌ ....والله اعلم

_________________________
به‌ریزیك ئه‌و پرسیاره‌ی كردوه‌ منیش به‌باشم زانی
بۆهه‌موو هاوریانم رونی كه‌مه‌وه‌ .
__________________________
تیبینی /من لیره‌دا باسم له‌ و تۆمه‌تانه‌ نه‌كردوه‌ كه‌ دراونه‌ پالی وه‌ چۆن كه‌سیكه‌ له‌روی ئه‌خلاقه‌وه‌ وه‌ چه‌ند جار گیراوه‌ وه‌ ئیشی چیه‌ من گرینگیم به‌وه‌ داوه‌ لایه‌نه‌ ئیمانیه‌كه‌ی رون كه‌مه‌وه‌..

Emoچیه‌؟ئیمۆ کێیه‌؟ئیمۆ چۆنه‌؟هه‌ستی ئیمۆ چیه‌؟


Emoچیه‌؟ئیمۆ کێیه‌؟ئیمۆ چۆنه‌؟هه‌ستی ئیمۆ چیه‌؟
.واتا کەسایەتیەکی هەستیار Emotive وەر گیراوە بە واتای تێکدەریکی خاوەن نەفسیەتێکی
هەستیار . یان Emotive Driven Hardcore Punk ئەم وشەیە لە (.Emo).
ئەم شێوازە تەنها لا ناو هەرزە کارەکاندا باوە . ئەمانە هیج پێناسەیەک یان مانایەک
نیەکە کەسایەتی و شێوازی ژیانیان دیاری بکات بەڵام ئەمەی خوارەوە رونی ئەکاتەوە بۆمان
(Emo)موسیکی ئیمۆ
جۆرێکە لە مسویکی ڕۆک کە لە ناوەراستی 1980 وە دامزرا کە باس لە ئازارو خەفەت ئەکات وە
وشەکانی لە روی واتاوە هەستیارن بەڵام لە ڕوی ئاوازەوە برێک هەژارە چونکە زۆر لە ڕەخنە
گرەکان ئەمەیان وتوە.
شێوەی جلو بەرگ
عادەتن جلی رەنگ تۆخ یان رەش لەبەر ئەکەن پانتۆلو قەمیسی یان تی شێرتی تەسک لەبەر ئەکەن
کە زۆرێک لە جلە کانیان دڕاون یان کراوەن وە لە سەریان وشەی گۆرانیە بەناوبانگەکانی
گۆرانی ڕۆکی لێ نوسروە لەگەل جۆرەها زینەی سەیر بۆ خۆ ڕازاننەوە
. بەڵام هەر کەسێک ئەمانەی کرد مەرج نیە ئیمۆ بێت بەڵکو زۆریان هەر بۆ سەرنج
ڕاکێشان ئەمانا ئەکەن
وە هەروەها قژی کورەکان بە پێشی دەموچاویانا هاتۆتە خوارێ وە قژی کچانیش زربەیان
لەدواوە درێژە و ڕەنگێکی ڕەشی تۆخە وە کوڕیشو کچیان چاویان رەش ئەکەن
(Emo)کەسایەتی
خەمبار رەشبین شەرمن بێدەنگی
وە زۆربەی کات بە خەمباری دەر دەکەون و هەندەک جار فرمێسک بەچاویانەوە ئە بینرێت ئەمەش
بە هۆی ئەوەی کە ئەمانە کەسانێکی هەست ناسکو عاتفین . ئەمەش بە هۆی ئەوەی کەژیانێکی
سەختیان هەیە وە هەندەکیان بە هۆی نا ئارامی باری خیزانەکەی یان ئەڵێن کەس نیە لێمان
تێبگات یان هەستمان پێ بکات بۆیە لەنێوان خۆیان وەک گروپێک ئەبینرێن .ئەو ئازارو
خەفەتانەی کە لەژیانیدا توشی هاتووە وە وایان لێ ئەکات لەشی خۆیان بریندار بکەن یان
بیر لە خۆکوشتن بکەنەوە
(Emo)رۆشنبیری
ئەمەش چەند هەرزەکاریک پەیرەوی ئەکەن وەک ئامڕازێک بۆ دەربڕینی هەستەکانیان ئەمەش
شتێکی مەترسیدار نیە چونکە تەنها لە تەمەنی هەرزەکاریا یە و پاشان وەک شتێک وازی لێ
اهێنن ئەم کەسانە کەسانی ئاساین . بەڵام ئەوەیە زۆر هەستیارن و لە ژیانێکی خەماویدا
ئەژین وە هەندیکیان زۆر ڕەشبینن وە زۆر کێشەکانی خۆیان گەورە ئەکەن ئەگەر پچوکیشبێت
(Emo)چی ئەوترێت لەبارەی ئیمۆ
ئەلێن گوایە ئەمانە شەیتان ئەپەرستن، بەڵام ئەمە دورە لە راستیەوە ئەمانە هیچ دینێکی
دیاری کراویان نیە.هەروەها بەهۆی شێوەی جلو بەرگو هەلسوکەوتەوە کە ئارەزوی ژیان ناکەنو لەشی خۆیان برینار
ئەکەن وەک شتێکی سەیر یان شێت سەیر ئەکرێن . بەڵام هەندێک تەنها بەس بۆEmo سەرنج
ڕاکێشان بوە ئێستاتاڕادەیەک بونیان ئاساییە بەلای چنەدەها کەسەوە وەلە ئەوروپاو ئەمریکا ئاسیاش
بونیان هەیە.به‌زۆری وه‌ ئیستا به‌ جیهاندا بلاو بۆته‌وه‌ 

وەسفكردنی شاخ بە مێخ ئیعجازێكی قورئانیی ڕۆشنە

وەسفكردنی شاخ بە مێخ ئیعجازێكی قورئانیی ڕۆشنە

هەتا ساڵی 1855ز كەس نەیزانیبوو كە شاخەكان چەندیان دیارن، چەندین ئەوەندەیان بە زەویدا چونەتە خوارەوە ، بەڵام ئەم بۆچونە نەسەلمێنرا و لە بواری تیۆریدا مایەوە، هەتا ناوەڕاستی سەدەی بیستەم، بەڵام قورئانی پیرۆز 1400 ساڵە وەسفی شاخەكانی كردووە بە مێخ(وتد)(والجبال أوتادا) كە مێخ سیفەتی وایە چەندی دەردەكەوێت چەند ئەوەندەی بە زەویدا دەچێت، مێخ چۆن بۆ ڕاگرتن و جێگیركردن بەكار هاتووە، بە هەمان شێوەیش شاخەكانیش هەمان ئەركیان هەیە بۆ توێكڵی زەوی.
بێگومان مرۆڤ لە خۆیەوە و بە بێ‌ ئامێر خەیاڵی بۆ ئەوە ناچێت كە ئەم شاخانە ڕەگیان هەیە، مرۆڤ هەر ئەوەندەی زانیوە كە شاخ بارستەیەكی بەرز بوەوەیە لە زەوی. لەبەرئەوە ئەم وەسفەی قورئان ئیعجازێكی ڕۆشنی جێولۆجیە.

كه‌ڵه‌شاخ گرتن الحجامة


كه‌ڵه‌شاخ گرتن الحجامة 
پێناسه‌::
بریتیه‌ له‌ شێوازێكى چاره‌سه‌ر به‌ ده‌رهێنانى رێژه‌یه‌ك خوێن له‌ له‌شى مرۆڤ له‌ڕێگه‌ى برینداركردنى پێسته‌وه‌،
 كه‌ ده‌ركه‌وتووه‌ چه‌ندین سوودى هه‌یه‌ له‌رووى پزیشكیه‌وه‌.

دوو جۆرى هه‌یه‌:

كه‌ڵه‌شاخى ووشك به‌بێ ده‌رهێنانى خوێن ده‌بێت و ته‌نها به‌ دانانى كاسه‌كانى حیجامه‌ له‌سه‌ر پێست و هه‌ڵمژینى هه‌واى ناویان ده‌بێت, كه‌ ئه‌م جۆره‌یان له‌ سوننه‌تى پێغه‌مبه‌ردا (صلى الله عليه وسلم) نه‌هاتووه‌ و ته‌نها ئیجتیهادێكى پزیشكه‌ موسوڵمانه‌كان و غه‌یرى ئه‌مانه‌, و كارێكى به‌سووده‌ له‌ چاره‌سه‌رى شوێنى ئازار و نه‌خۆشیه‌كانى جومگه‌كان.
جۆرى دووه‌م كه‌ڵه‌شاخى ته‌ڕ یان خوێناویه‌, كه‌ ئه‌مه‌یان له‌گه‌ڵ بریندار كردنێكى روویی (سطحي) پێست و ده‌رهێنانى خوێن لێیه‌وه‌ ده‌بێت (برینه‌كان نابێت له‌ 3سم درێژتر و له‌ 1ملم زیاتر قووڵبن), ئه‌م جۆره‌یان سوننه‌تێكى گه‌وره‌ى پێغه‌مبه‌ره‌ (صلى الله عليه وسلم) و له‌ زیاتر له‌ 70 فه‌رمووده‌دا هاتووه‌, له‌وانه‌:: (إِنْ كَانَ فِى شَىْءٍ مِنْ أَدْوِيَتِكُمْ خَيْرٌ فَفِى شَرْطَةِ مَحْجَمٍ أَوْ شَرْبَةٍ مِنْ عَسَلٍ أَوْ لَذْعَةٍ بِنَارٍ . قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم : «وَمَا أُحِبُّ أَنْ أَكْتَوِىَ» (رواه مسلم), یان: الشفاء في ثلاثة: شربة عسل أو شرطة محجم، أو كية نار وإني أنهى أمتي عن الكي (رواه البخاری), یان: إن أفضل ما تداويتم به الحجامة، أو هو من أمثل دوائكم (متفق علیه).
واته‌: ئه‌گه‌ر شیفا و سوود هه‌بێت له‌ ده‌رمانه‌كانتاندا ئه‌وه‌ له‌ برینداریی كه‌ڵه‌شاخ گرتن و خواردنه‌وه‌ى هه‌نگوین و داخكردندا هه‌یه‌,به‌لاَم پێغه‌مبه‌ر (صلى الله عليه وسلم) فه‌رمووى: من حه‌ز له‌ داخكردن ناكه‌م.

كه‌ڵه‌شاخ له‌سه‌ر زۆر شوێنى له‌ش ئه‌نجامده‌درێت وه‌ك: ناوشان و به‌شی سه‌ره‌وه‌ى پشت, پشته‌سه‌ر, پشته‌مل, له‌سه‌ر جومگه‌كان, و له‌سه‌ر پێ, ئه‌ویش به‌پێی شوێنى ئازار و نه‌خۆشیه‌كان, به‌لاَم باشترین شوێن بۆ كه‌سی ته‌ندروست كه‌ وه‌ك عاده‌تێكى خۆپارێزیی سالاَنه‌ ئه‌نجامى بدات وةك لة فةرموودةدا هاتووة: نعم العادة الحجامة واته‌: باشترین نه‌ریت و خوو كه‌ڵه‌شاخ گرتنه‌ بریتیه‌ له‌ ناوشان وه‌ك له‌ فه‌رمووده‌دا هاتووه‌: كان رسول الله (صلى الله عليه وسلم) يحتجم في الكاهل رواه أبوداود والترمذي وحسنه والحاكم وصححه , واته‌: پێغه‌مبه‌ر (صلى الله عليه وسلم) له‌ ناوشان یان خوار ده‌فه‌ى شان كه‌ڵه‌شاخى ده‌گرت.

سه‌باره‌ت به‌و فه‌رموودانه‌ى كه‌ هانده‌دات بۆ ئه‌نجامدانى له‌ چه‌ند رۆژێك و وه‌رزێكى ساڵ یان ئه‌نجامنه‌دانى له‌ چه‌ند رۆژێكى تردا هه‌موویان فه‌رمووده‌ى لاوازن و نابنه‌ رێگر له‌به‌رده‌م ئه‌نجامدانى ئه‌م كرداره‌ به‌سووده‌ و سوود وه‌رگرتنى نه‌خۆشه‌كان لێی له‌ هه‌موو كاتێكدا, بۆ كه‌سی ته‌ندروستیش پێغه‌مبه‌ر (صلى الله عليه وسلم ) ده‌فه‌رموێت: إستعينوا على شدة الحر بالحجامة أخرجة الهندي في كنز العمال والحاكم في المستدرك وابن حبان . واته‌: پشت ببه‌ستن به‌ حیجامه‌ بۆ به‌ره‌نگار بوونه‌وه‌ى گه‌رماى زۆر, كه‌واته‌ پێش هاتنى وه‌رزى گه‌رما له‌ وه‌رزى به‌هاردا (مانگه‌كانى 3 و 4 و 5) وه‌ك عاده‌تێكى سالاَنه‌ ئه‌نجام بدرێت سوودى زۆری ده‌بێت, له‌ فه‌رمووده‌یه‌كى تریشدا هاتووه‌: اذا اشتد الحر فاستعينوا بالحجامة ولايتبيغ الدم باحدكم فيقتله صححه الألباني .

ته‌مه‌نى گونجاو بۆ كه‌ڵه‌شاخ گرتن واباشتره‌ له‌ 20 ساڵ كه‌متر نه‌بێت, ئه‌ویش له‌به‌ر پێویستى له‌ش به‌ ماده‌ى ئاسن له‌ ته‌مه‌نى مناڵى تاوه‌كو ته‌مه‌نى پێگه‌یشتن به‌مه‌به‌ستى گه‌شه‌ كردنى له‌شى مرۆڤ.
میكانیزمى كاركردن و سووده‌كانى حیجامه‌ توێژینه‌وه‌ى زۆرى له‌سه‌ركراوه‌ له‌ ئه‌مریكا و ئه‌ڵمانیا و به‌ریتانیا و چین و یابان و میسر و چه‌ندین شوێنى تر و چه‌ندین بیردۆز ده‌رباره‌ى دانراون له‌وانه‌: بیردۆزى هه‌ژاندنى كۆتاییه‌ ده‌مارییه‌كان و چالاككردنیان, بیردۆزى كاریگه‌ریی له‌سه‌ر بوارى كارۆموگناتیسی له‌ش (وه‌ك كردارى ده‌رزى ئاژنى صینى), بیردۆزى زیادكردنى رژاندنى مادده‌ى ئۆكسیدى نیتریك (كه‌ ده‌بێته‌ هۆى زیادكردنى رژاندنى مادده‌ هێمنكه‌ره‌وه‌كانى له‌ش وه‌ك: ئه‌ندرۆفین و ئینكیفالین بۆ شكاندنى ئازار).
هه‌ندێك له‌ سووده‌كانى حیجامه‌ له‌رووى پزیشكیه‌وه‌ (به‌پێی دوایین توێژینه‌وه‌كان):
1-
دابه‌زاندنى رێژه‌ى خوێن, و دابه‌زاندنى چه‌ورى له‌خوێندا و چالاككردنى خوێنبه‌ره‌كان.
2-
دابه‌زاندنى په‌ستانى خوێن {له‌ فه‌رمووده‌یه‌كدا هاتووه‌: إحتَجموا… لايتبيَّغُ بكم الدم فيقتلكم (رواه ابن ماجة والحاكم والطبراني وابن حبان وصححه الألباني) واته‌: كه‌ڵه‌شاخ بكه‌ن نه‌وه‌كو خوێنتان تووشى زیادبوون و له‌سنوورده‌چوون ببێت (واته‌ فشارى به‌رزببێته‌وه‌) و بتانكوژێت}.
3-
بۆ ئه‌وانه‌ى نه‌خۆشیه‌كانى دڵیان هه‌یه‌ وه‌ك نۆره‌كانى دڵ و سنگه‌كوژه‌ و دڵ په‌له‌په‌لى.
4-
سیستمى به‌رگرى له‌ش به‌هێزده‌كات به‌هۆى زیادبوونى مادده‌ى (ئینته‌رفیرۆن وئینته‌رلیوكین) دواى حیجامه‌.
5-
بۆ هه‌وكردنى جومگه‌كان و ئازار و رۆماتیزمى جومگه‌كان (له‌توێژینه‌وه‌یه‌كدا بۆ به‌ده‌ستهێنانى بڕوانامه‌ى ماسته‌ر له‌لایه‌ن د.صهباء محمد له‌ كۆلیجى پزیشكى زانكۆى ئه‌زهه‌ر له‌سه‌ر كاریگه‌ریی حیجامه‌ له‌سه‌ر نه‌خۆشی رۆماتیزمى جومگه‌كان ده‌ركه‌وت كه‌ 80%ى نه‌خۆشه‌كان سوودیان له‌ كه‌ڵه‌شاخ وه‌رگرت بۆ چاره‌سه‌ر و كه‌مبوونه‌وه‌ى ئازارى جومگه‌كانیان).
6-
یارمه‌تیدانى لاوازى بیركردنه‌وه‌ و بیرچوونه‌وه‌ و زیادبوونى ته‌ركیز و رێگرتن له‌ تووشبوون به‌ جه‌ڵته‌ى مێشك و دووباره‌ بوونه‌وه‌ى له‌وانه‌دا كه‌ تووشبوون.
7-
بۆ سه‌رئێشه‌ى درێژخایه‌ن و سه‌رئێشه‌ى نیوه‌یی (شه‌قیقه‌) زۆر به‌سووده‌ (له‌ فه‌رمووده‌یه‌كدا هاتووه‌: احتجم رسول الله (صلى الله عليه وسلم) وهو محرم فی رأسه من شقیقة كانت به (رواه البخاری), واته‌: پێغه‌مبه‌ر (صلى الله عليه وسلم) كه‌ڵه‌شاخى گرت له‌سه‌ریدا به‌هۆى شه‌قیقه‌یه‌كه‌وه‌ كه‌ تووشی بوو).
هه‌ندێك بارى تایبه‌تى یان نه‌خۆشی هه‌یه‌ كه‌ قه‌ده‌غه‌یه‌ بۆیان كه‌ڵه‌شاخ بگرن, وه‌ك: ئافره‌ت له‌كاتى سووڕى مانگانه‌دا, یان ئافره‌تى دووگیان و شیرده‌ر, منداڵ پێش باڵغبوون له‌گه‌ڵ كه‌سانى به‌ته‌مه‌ن, له‌گه‌ڵ ئه‌و كه‌سانه‌ى كه‌ روونبوونه‌وه‌ى خوێن یان خوێنبه‌ربوون یان كه‌مخوێنیان هه‌یه‌.
چۆنێتى ئه‌نجامدانى حیجامه‌ و رێنماییه‌كانى:
پێویسته‌ له‌كاتى كه‌ڵه‌شاخ گرتندا كوَمه‌ڵێك ڕێنمایى و یاسا ره‌چاوبكرێن بۆ ئه‌وه‌ى زیانى لێنه‌كه‌وێته‌وه‌، ده‌بێت ئه‌و كه‌سانه‌ى به‌و كاره‌ هه‌ڵده‌ستن خولى ڕاهێنان ببینن بۆ فێربوونى كاره‌كه‌, و باشتروایه‌ ده‌رچووى به‌شێكى پزیشكى بن، ده‌بێت ئه‌وه‌مان له‌ بیر نه‌چێت كه‌ كه‌ڵه‌شاخگر كار له‌گه‌ڵ خوێندا ده‌كات و بوونى هه‌ر هه‌ڵه‌یه‌ك یان كه‌مته‌رخه‌میه‌ك له‌وانه‌یه‌ زیان به‌خۆى و نه‌خۆشه‌كه‌ بگه‌یه‌نێت, ئه‌و كه‌سانه‌ى كه‌ راهێنانى پێویست و زانیاریى ته‌واویان نییه‌ به‌هیچ جۆرێك نابێت به‌و كاره‌ هه‌ستن:
1-
به‌كارهێنانى ئامێرى كه‌ڵه‌شاخ گرتنى نوێ (كه‌ ئێستا له‌ بازاڕدا ده‌ست ده‌كه‌وێت) كه‌ پێویستى به‌ئاگر نیه‌ به‌ڵكو ئامێرێكى كاره‌باییه‌ و ئه‌و كاسانه‌ى كه‌ به‌هۆیه‌وه‌ خوێن له‌ نه‌خۆشه‌كان ده‌گیرێت بۆ یه‌كجار به‌كاردێن كه‌ چانسی هه‌وكردن و گواستنه‌وه‌ى نه‌خۆشی به‌هۆى به‌كارهێنانه‌وه‌ى كاسه‌كانه‌وه‌ ناهێڵێت, ده‌بێت دووركه‌وینه‌وه‌ له‌ رێگه‌ كۆنه‌كه‌ى كه‌ پشت به‌ په‌رداخ و به‌كارهێنانى ئاگر ده‌به‌ستێت, چونكه‌ زۆر جار بووه‌ته‌ هۆى سووتاندنى پێستى ئه‌و كه‌سه‌ى كه‌ڵه‌شاخى بۆ ده‌كرێت.
2-
ره‌چاوكردنى دۆخێكى پاكژ له‌ هه‌موو هه‌نگاوه‌كانى كاره‌كه‌دا, هه‌ر له‌سه‌ره‌تاوه‌ ده‌ستكێش به‌كاربهێنرێت له‌لایه‌ن كه‌ڵه‌شاخگره‌وه‌.
3-
به‌كارهێنانى لۆكه‌ و شاشى پزیشكى ته‌ڕكراو به‌ مادده‌ى پاكژكردنه‌وه‌ى پزیشكى (تعقیم) وه‌ك: یۆد یان هیپتادین یان دیتۆڵ بۆ پاكژكردنه‌وه‌ى پێستى نه‌خۆشه‌كه‌ پێش دانانى كاسه‌ى حیجامه‌ و پاشان به‌ستنى ئامێری كه‌ڵه‌شاخگرتنه‌كه‌ لێی, كه‌ هه‌ڵده‌ستێت به‌ هه‌ڵمژینى هه‌واى ناو كاسه‌كه‌, ئه‌مه‌ ده‌بێته‌هۆى راكێشانى پێسته‌كه‌ بۆ ناو كاسه‌كه‌ و خوێنتێزانى, ئه‌مه‌ كه‌ڵه‌شاخى ووشكه‌ و زۆرجار ئه‌وه‌نده‌ به‌سه‌ كه‌ سوودى باشی هه‌یه‌.
4-
بۆ كه‌ڵه‌شاخى ته‌ڕ ده‌بێت دواى خوێنتێزانى پێسته‌كه‌ كاسه‌كه‌ لاببرێت و دووباره‌ ئه‌و شوێنه‌ ته‌عقیم بكرێته‌وه‌, پاشان به‌ به‌كارهێنانى كه‌ته‌ر (شفره‌)ى پزیشكى پێسته‌كه‌ برینداربكرێت به‌شێوه‌یه‌كى رووكه‌شیی (كه‌ درێژى بڕینه‌كان له‌ 3سم و قووڵیی له‌ 1ملم زیاتر نه‌بێت), چه‌ند جارێك پێسته‌كه‌ ده‌بڕدرێت پاشان كاسه‌ى حیجامه‌كه‌ى بۆ داده‌نرێته‌وه‌ و ده‌به‌سترێته‌وه‌ له‌ ئامێره‌كه‌ بۆ راكێشانى خوێن له‌ پێسته‌كه‌وه‌.
5-
له‌ كاتی نیوه‌ بوونی كاسه‌كه‌ ده‌بێت لێى بكرێته‌وه‌ (نزیكه‌ى 150مل خوێن ده‌كات), وه‌رگرتنی چوار كاسه‌ خوێن به‌سه‌ بۆ كه‌سێكى ئاسایی، دوان لاى ڕاست و دوان لاى چه‌پ, كه‌ ده‌كرێت له‌ هه‌ندێك نه‌خۆشی تایبه‌تدا زیاتر بكرێن.
6-
دوای ته‌واو بوونى كرداره‌كه‌ و لابردنى كاسه‌كان شوێنی برینه‌كه‌ به‌باشی پاك ده‌كرێته‌وه‌ به‌به‌كار هێنانى ده‌رمانى پاكژكردنه‌وه‌ى پزیشكى و پاشان به‌ شاش داده‌پۆشرێت و پلاسته‌رى لێده‌درێت بۆ ئه‌وه‌ى هه‌ونه‌كات.
7-
ده‌بێت شوێنى تایبه‌ت به‌و كاره‌ به‌ باشی پاكژ بكرێته‌وه‌, له‌گه‌ڵ به‌كارهێنانى شه‌رشه‌ف كه‌ بۆ یه‌كجار به‌كاردێت و فڕێ ده‌درێت, هه‌روه‌ها كه‌ره‌سته‌كانى ترى وه‌ك كاسه‌كان و كه‌ته‌ر و شاش و پڵیته‌ كه‌ به‌كاردێت بۆ لێدانى ده‌رمان, ئه‌مانه‌ پێویسته‌ بۆ كه‌سى تر به‌كارنه‌یه‌ن و له‌ ناو ببرێن.
8-
له‌ناوبردنى خوێنى كه‌ڵه‌شاخ و كه‌ره‌سته‌ به‌كارهاتووه‌كان و سووتاندنیان بۆ دڵنیابوون له‌ بلاَونه‌بوونه‌وه‌ى نه‌خۆشی له‌م رێیه‌وه‌.
9-
ئه‌و كه‌سه‌ى حیجامه‌ى بۆ ده‌كرێت ده‌بێت چه‌ند كاتژمێرێك دواى كرداره‌كه‌ پشووبدات و شله‌مه‌نى باش بخوات بۆ ئه‌وه‌ى فشارى خوێنى دانه‌به‌زێت.
10-
له‌وانه‌یه‌ هه‌ست به‌ به‌رزبوونه‌وه‌ی پله‌ی گه‌رمی له‌ ڕوَژی دووه‌می كه‌ڵه‌شاخ گرتندا بكرێت, یان هه‌ندێك كه‌س هه‌ست به‌ دڵتێكچوون ده‌كه‌ن, یان توشی سكچوون ده‌بن, كه‌ ئه‌مانه‌ سروشتین و دواتر نامێنن.
11-
ئه‌نجامدانى ئه‌م كرداره‌ ده‌بێت پێش هه‌موو شتێك وه‌ك جێبه‌جێكردنى سوننه‌تێكى پێغه‌مبه‌ربێت (صلى الله عليه وسلم), پاش كرداره‌كه‌ش كۆمه‌ڵێك زیكر و نزاى سوننه‌ت بخوێنرێت.